Surowcem do produkcji wody na potrzeby mieszkańców miasta i części gminy Giżycko, są zasoby wód podziemnych, zlokalizowane na terenach przyległych do wschodnich granic miasta. Woda ujmowana jest przy użyciu 15 studni głębinowych o głębokosci od 40 do 224m.
Z ujęcia pozyskujemy rocznie ok. 1,6mln.m3 wody. Proces uzdatniania nastawiony jest na usuwanie nadmiaru związków żelaza i manganu.
Woda nie wymaga prowadzenia procesów dezynfekcyjnych (chlorowania). Wody ujmowane studniami wierconymi zaliczane są do wód słodkich, średnio mineralizowanych, twardych, o odczynie słabo zasadowym. W odniesieniu do dopuszczalnych zawartości poszczególnych parametrów chemicznych, charakterystycznych dla wód pitnych, woda pozyskiwana z ujęcia zawiera ponadnormatywne wielkości związków żelaza i manganu, które w procesie uzdatniania zostają zredukowane, do poziomu określonym rozporządzeniem Ministra Zdrowia.
Badania jakościowe wody przeprowadzane są na etapie uzdatniania, a także w wybranych punktach sieci, na terenie miasta.
Powiatowy Inspektor Sanitarny, w ramach kontroli jakości dostarczanej wody, ocenia i potwierdza przydatność wody do spożycia przez ludzi
(OCENA PSSE)
Twardość wody do spożycia wg norm powinna mieścić się w przedziale: 60-500mg CaCO3/dm3. Woda, którą dostarczamy dla ludności jest wodą twardą, średnio zmineralizowaną, zawierającą 400 mg CaCO3/dm3 ( 8 mval/l, 22,5 stopnie niemieckie, 4 mmol/l )
Skala twardości wody:
Stopień twardości wody
[mval/l]
[mg CaCO3]
[stopnie niemieckie]
°dH
[mmol/l]
Woda bardzo miękka
< 2
< 100
< 5,6
< 1
Woda miękka
2-4
100-200
5,6 - 11,2
1-2
Woda średnio-twarda
4-7
200-350
11,2 - 19,6
2 - 3,5
(Woda z SUW Giżycko) Woda twarda
( 8 ) 7-11
( 400 ) 350-550
( 22,5 ) 19,6 - 30,8
( 4 ) 3,5 - 5,5
Woda bardzo twarda
> 11
> 550
> 30,8
> 5,5
Stopień twardości wody z naszego ujęcia wynika z ogólnego poziomu mineralizacji (zawartości rozpuszczonych minerałów), który wynosi blisko 730 mg/l. Podstawowy podział wód stosowany w nauce - takich dyscyplinach jak balneologia i hydrogeologia, wynika z ogólnej mineralizacji, czyli sumy zawartych składników mineralnych, w jednym litrze wody. Wody zawierające do 100 mg/l, są określane jako wody ultra słodkie, zawierające od 100 do 500mg/l - słodkie, zawierające od 500 do 1000 mg/l - wody o podwyższonej mineralizacji. Wody zawierające powyżej 1000mg/l składników mineralnych, są wodami mineralnymi.
Po odparowaniu czystej chemicznie wody, pozostają więc stałe składniki mineralne, głównie związki wapnia i magnezu. Widoczne "gołym okiem" osady, na dnie naczynia po gotowaniu wody, są powodem niepokoju i wątpliwości co do zagrożeń dla zdrowia (i tu przywołuje się często przykład choroby kamicy nerkowej).
Tymczasem, paradoksalnie wody nisko- lub średniozmineralizowane (taką jest woda z SUW Giżycko nie poddana gotowaniu) wzmagają kurczliwość i perystaltykę mięśni gładkich dróg moczowych, co ułatwiaja wydalanie kamieni na zewnątrz. Dr med. Michał Zieleniewski, zwolennik krenoterapii (lecznicze działanie niektórych wód) z uznaniem podkreślał skuteczność krynickiej wody "Jan" w usuwaniu kamieni nerkowych. Minerały, jakie znajdują się w tej i jej podobnych wodach powodują wydalanie z moczem kwasu moczowego, szczawiowego i fosforowego - protoplastów kamicy nerkowej.
Poniższa tabela porównuje zawartość minerałów w wodzie z SUW Giżycko z wodą żródlaną "Jan".
Zawartość minerałów [mg/l]
Porównanie wód
Woda "Jan"
SUW Giżycko
Kationy:
magnezowy
Mg2+
24,81
23,66
wapniowy
Ca2+
152,3
117,8
sodowy
Na+
15,42
17,1
potasowy
K+
3,61
3,21
Aniony:
wodorowęglanowy
HCO-3
524,0
475,0
chlorkowy
Cl-
17,73
23,1
siarczanowy
SO24
51,34
28,8
Ogólna mineralizacja:
mg/l
821,47
728,3
Jak widać, różnice w składnikach są znikome.
Woda "Jan", wykorzystywana do leczenia nerek jest wręcz bardziej zmineralizowana, a zatem jest także twardsza.
W produkcji wód butelkowanych obowiązuje podział na trzy rodzaje:
- nisko zmineralizowane, zawartość minerałów poniżej 500mg/l,
- średnio zmineralizowane, 500 ÷ 1500mg/l (woda z ujęcia "Gajewo" - 728,3 mg/l),
- wysoko zmineralizowane, powyżej 1500mg/l.
O wartości źródlanych wód butelkowanych, mineralnych i stołowych decyduje ogólna ilość składników mineralnych - i na tym polu woda z naszego ujęcia może śmiało konkurować.
Woda z ujęcia "Gajewo", uzdatniona zgodnie z wymaganiami Ministra Zdrowia, jest bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, aczkolwiek nie w pełni odpowiada innym domowym zastosowaniom, np. mycie, pranie, ogrzewanie, itp.
Idealnym rozwiązaniem byłoby podwojenie systemu instalacji wodociągowych. Wówczas możliwe byłoby dostarczanie wody do picia oraz drugą siecią - do pozostałych celów domowych lub technologicznych. Jednakże dysponujemy pojedynczym systemem, którego priorytetem jest zapewnienie dostawy wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.